Financieel

De programmabegroting 2025-2028 vertoont geen reëel en structureel evenwicht voor wat betreft het jaar 2025 tot en met het jaar 2028.
Dit houdt in dat de structurele lasten niet worden gedekt met structurele baten. 

Het financieel resultaat van de begroting 2025-2028 vertoont respectievelijk de volgende saldi: 

Begrotingsjaar	Begrotingstotaal (lasten, voor mutaties in reserves)	Saldo begroting
2025	-1.250.582	-2.072.877
2026	-2.117.159	-2.135.727
2027	-2.307.473	-2.318.956
2028	-1.709.168	-1.730.651

Programma	2023 werkelijk lasten	2023 werkelijk baten	2023 werkelijk saldo	2024 begroot lasten	2024 begroot baten	2024 begroot saldo
01 Dienstverlening	1.505.748	538.609	-967.140	1.811.085	408.478	-1.402.607
02 Ruimtelijke ordening	499.855	138.662	-361.194	591.286	90.000	-501.286
03 Sociaal domein	9.613.410	8.488.265	-1.125.145	14.400.521	8.115.262	-6.285.259
04 Maatschappelijke participatie	1.761.957	204.314	-1.557.643	2.152.831	392.061	-1.760.770
05 Leefomgeving	12.305.683	6.888.288	-5.417.395	9.591.700	4.628.180	-4.963.520
06 Bestuur en organisatie	3.803.782	20.475.805	15.299.956	5.508.624	21.254.105	15.745.481
Saldo van baten en lasten	29.490.436	36.733.942	5.871.439	34.056.047	34.888.086	832.039
1 - Totaal	29.490.435,76	36.733.942,42	5.871.438,66	34.056.047,00	34.888.086,00	832.039,00
40 Mutaties in reserves	10.766.593	4.895.155	-4.499.371	1.728.782	1.375.568	-353.214
Saldo mutaties reserves	10.766.593	4.895.155	-4.499.371	1.728.782	1.375.568	-353.214
2 - Totaal	10.766.593,45	4.895.154,79	-4.499.370,66	1.728.782,00	1.375.568,00	-353.214,00
Resultaat			1.372.068			478.825
14-okt-2024

Programma	2025 begroot lasten	2025 begroot baten	2025 begroot saldo	2026 begroot uitgaven	2026 begroot baten	2026 begroot saldo
01 Dienstverlening	1.919.379	453.478	-1.465.901	1.919.379	453.478	-1.465.901
02 Ruimtelijke ordening	558.831	90.000	-468.831	559.531	90.000	-469.531
03 Sociaal domein	9.260.089	2.713.973	-6.546.116	9.167.219	2.680.209	-6.487.010
04 Maatschappelijke participatie	1.768.324	131.117	-1.637.207	1.737.200	131.117	-1.606.083
05 Leefomgeving	9.690.465	4.707.709	-4.982.756	9.834.108	4.676.396	-5.157.712
06 Bestuur en organisatie	6.813.620	20.663.849	13.850.229	7.058.722	20.127.800	13.069.078
Saldo van baten en lasten	30.010.708	28.760.126	-1.250.582	30.276.159	28.159.000	-2.117.159
1 - Totaal	30.010.708,00	28.760.126,00	-1.250.582,00	30.276.159,00	28.159.000,00	-2.117.159,00
40 Mutaties in reserves	838.295	16.000	-822.295	34.568	16.000	-18.568
Saldo mutaties reserves	838.295	16.000	-822.295	34.568	16.000	-18.568
2 - Totaal	838.295,00	16.000,00	-822.295,00	34.568,00	16.000,00	-18.568,00
Resultaat			-2.072.877			-2.135.727
14-okt-2024

Programma	2027 begroot lasten	2027 begroot baten	2027 begroot saldo	2028 begroot lasten	2028 begroot baten	2028 begroot saldo
01 Dienstverlening	1.919.379	453.478	-1.465.901	1.857.379	383.478	-1.473.901
02 Ruimtelijke ordening	560.231	90.000	-470.231	560.931	90.000	-470.931
03 Sociaal domein	9.119.458	2.560.704	-6.558.754	8.196.987	1.688.747	-6.508.240
04 Maatschappelijke participatie	1.989.145	131.117	-1.858.028	1.989.141	131.117	-1.858.024
05 Leefomgeving	10.153.618	4.686.412	-5.467.206	10.031.177	4.674.662	-5.356.515
06 Bestuur en organisatie	7.156.349	20.668.996	13.512.647	7.230.596	21.189.039	13.958.443
Saldo van baten en lasten	30.898.180	28.590.707	-2.307.473	29.866.211	28.157.043	-1.709.168
1 - Totaal	30.898.180,00	28.590.707,00	-2.307.473,00	29.866.211,00
40 Mutaties in reserves	27.483	16.000	-11.483	27.483	6.000	-21.483
Saldo mutaties reserves	27.483	16.000	-11.483	27.483	6.000	-21.483
2 - Totaal	27.483,00	16.000,00	-11.483,00	27.483,00
Resultaat			-2.318.956			-1.730.651
14-okt-2024

Activa	Ultimo 2025	Ultimo 2026	Ultimo 2027	Ultimo 2028
Vaste Activa
Immateriële vaste activa
Bijdrage in Activa van derden	1.444.151	1.312.108	1.176.955	1.038.619
Materiële vaste activa met economisch nut
* gronden in erfpacht uitgegeven	312.321	312.321	312.321	312.321
* overige investeringen met economisch nut	1.557.269	1.441.046	1.326.598	1.222.996
* overige investeringen met ec. nut waarvoor heffing	6.582.207	6.705.495	6.377.603	7.732.506
Materiële vaste activa met maatschappelijk nut	30.515.976	39.687.046	37.464.113	38.654.162
Financiële vaste activa
* kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen	462.556	462.556	462.556	462.556
* langlopende leningen og	443.581	443.581	443.581	443.581
* overige uitzettingen korter dan 1 jaar	793.915	793.915	793.915	793.915
Vlottende activa
Net in exploitatie genomen bouwgronden	27.496	0	0	0
Gereed product en handelsgoederen	0	0	0	0
Uitzettingen rentetyp looptijd korter dan 1 jaar
* vorderingen op openbare lichamen	0	0	0	0
* uitzettingen Rijk schatkist korter dan 1 jaar	3.000.000	3.000.000	3.000.000	3.000.000
* overige vorderingen	2.500.000	2.500.000	2.500.000	2.500.000
Kassaldi	3.000	3.000	3.000	3.000
Banksaldi	500.000	500.000	500.000	500.000
Overlopende activa en vooruitbetaalde bedragen	4.800.000	2.000.000	2.000.000	2.000.000
Totaal	52.942.472	59.161.068	56.360.640	58.663.655

 

Passiva (bedragen x €1.000)	Ultimo 2025	Ultimo 2026	Ultimo 2027	Ultimo 2028
Eigen vermogen
* Algemene reserve	5.580.378	3.507.501	1.371.774	-947.182
* Bestemmingsreserve	7.603.545	7.622.113	7.633.596	7.655.079
* Resultaat na bestemming	-2.072.877	-2.135.727	-2.318.956	-1.730.651
Voorzieningen	3.562.451	3.758.167	3.943.866	4.135.768
Vaste schulden rentetyp. looptijd langer dan 1 jaar	35.582.000	40.970.000	40.970.000	44.997.000
Waarborgsommen	0	0	0	0
Netto vlottende schuld korter dan 1 jaar
* kasgeldleningen	0	0	0	0
*Banksaldi	0	0	0	0
* overige schulden	2.150.000	2.150.000	2.150.000	2.150.000
Overlopende passiva
* nog te betalen bedragen	136.975	2.889.014	2.210.360	2.003.641
* specifieke uitkeringen Nederlandse overheidslichaam	100.000	100.000	100.000	100.000
* overige vooruit ontvangen bedragen	300.000	300.000	300.000	300.000
Totaal	52.942.472	59.161.068	56.360.640	58.663.655

Het geprognosticeerde verloop van de Algemene Reserve over de periode 2023-2025 is als volgt:

Ultimo
2023	Stand vanuit de jaarstukken 2023	2.840.817
2024	Bij: Resultaatbestemming Jaarrekening 2023	1.083.422
2024	Versterken Weerstandsvermogen in 2024	373.688
2024	Af: Prognose: OVER extra aanvraag (NJB 2024)	-722.000
2024	Af: Prognose: correctie risico Bestuurlijke Boetes (NJB 2024)	-570.000
2024	Verwacht saldo	3.005.927
2025	Bij: Versterken Weerstandsvermogen 2025	803.626
2025	Af: Prognose:  Algemene Reserve	-2.072.877
	Verwacht saldo per ultimo 2025	1.736.676

Het saldo van de primaire begroting bestaat voor een deel uit budgetten van incidentele aard. Het structurele inzicht in de begroting is eigenlijk van groter belang. Daaruit blijkt in hoeverre de gemeente in staat is zijn taken nu maar ook in de toekomst uit te voeren. Onderstaand overzicht start met het primaire begrotingssaldo. Daar zijn de incidentele budgetten en incidentele mutaties in reserves uitgehaald. De onderste regel in de tabel geeft dan het structurele begrotingsevenwicht weer. Deze structurele exploitatieruimte is voor onze toezichthouder, de Provincie Noord-Holland, de belangrijkste graadmeter voor haar oordeel over ons toezicht. Voor 2025 hebben we geen structureel sluitende primaire begroting. De groei naar een duurzaam structureel begrotingsevenwicht is een traject dat naast deze begroting loopt. Eerste besluitvorming hierover wordt de raad voorgelegd in de 1e begrotingswijziging 2025, in de begrotingsraad van november 2024.

	Lasten 2025	Baten 2025	Lasten 2026	Baten 2026	Lasten 2027	Baten 2027	Lasten 2028	Baten 2028
Begrotingssaldo (a) (structureel en incidenteel)	-2.072.877		-2.135.727		-2.318.956		-1.730.651
INCIDENTEEL: 03 Sociaal Domein
Hervormingsagenda Jeugd	5.152	-	-	-	-	-	-	-
Opvang Oekraïne	871.957	871.957	871.957	871.957	871.957	871.957	-	-
INCIDENTEEL: 04 Maatschappelijke participatie
Huisvesting openbaar onderwijs huur	28.000	-	-	-	-	-	-	-
INCIDENTEEL: 05 Leefomgeving
Afvalsorteeranalyse	4.500	-	-	-	-	-	-	-
SMC De Kolk huur	-	112.973	-	-	-	-	-	-
INCIDENTEEL: 06 Bestuur en organisatie
Incidentele uitname Algemene Uitkering (opschalingskorting)	-	-305.121	-	-	-	-	-	-
INCIDENTEEL: 40 Incidentele mutaties in reserves
Incidentele mutaties in reserves	838.295	16.000	34.568	16.000	27.483	16.000	27.483	16.000
Totale incidentele baten en lasten	1.747.904	695.809	906.525	887.957	899.440	887.957	27.483	16.000
Saldo incidenteel (b)	1.052.095		18.568		11.483		11.483
Totaal structureel begrotingsevenwicht (a+b)	-1.020.782		-2.117.159		-2.307.473		-1.719.618

Toelichting incidentele bedragen:

Programma 6

De incidentele dip in de algemene uitkering 2025 van macro €675 miljoen betekent voor de gemeente Oostzaan dat we in 2025 €305.121 van de algemene uitkering als incidentele negatieve inkomst mogen noemen. Deze €675 miljoen heeft te maken met de opschalingskorting die vanaf 2026 wordt geschrapt. Als onderdeel van dat besluit is in 2025 incidenteel €675 miljoen uit de Algemene Uitkering gehaald, een incidenteel nadeel voor alle gemeenten.

Programma 40

Alleen de reserves die ter dekking van kapitaallasten zijn gevormd mogen worden aangemerkt als structurele mutaties in reserves. Alle overige reservemutaties worden als incidenteel gezien. Voor Oostzaan zijn alle mutaties incidenteel. 

Deze structurele begrotingssaldi zijn voor onze toezichthouder, de Provincie Noord-Holland de belangrijkste graadmeter voor haar oordeel over het financieel toezicht. 

Jaarlijks beoordeelt de toezichthouder van de Provincie Noord-Holland de financiële positie en de wijze van toezicht van de gemeente aan de hand van de volgende criteria:

• structureel begrotingssaldi
• weerstandscapaciteit
• inzicht in risico’s
• staat van onderhoud kapitaalgoederen
• grondbeleid
• begrotingsevenwicht en meerjarenraming
• jaarstukken van het jaar T-1
• nieuwe ontwikkelingen

Het EMU-saldo (ook wel financieringssaldo van de totale Nederlandse overheid) is jaren negatief geweest. Het financieringssaldo van de gemeenten maakt hier onderdeel van uit. Om het financieringssaldo van de totale overheid te kunnen ramen, moeten de gemeenten sinds 2006 een driejarige raming van hun EMU-saldo in de begroting opnemen. Voor Oostzaan komt deze raming uit op de volgende bedragen:

Raming EMU saldo	Begroting 2024	Begroting 2025	Begroting 2026	Begroting 2027	Begroting 2028
Exploitatiesaldo voor mutaties aan reserves	440	-1.250	-2.117	-2.307	-1.709
Afschrijvingen ten laste van de exploitatie	2.476	2.342	2.504	2.800	1.874
Dotaties aan voorzieningen	358	728	259	259	259
Investeringen materiële vaste activa	-12.104	-2.927	-11.550	0	-4.177
Ontvangen investeringsbijdragen van het Rijk	0	0	0	0	0
Baten desinvesteringen materiële vaste activa	0	0	0	0	0
Uitgaven aankoop grond, bouwrijp etc.	0	0	0	0	0
Baten grondexploitaties	0	0	0	0	0
Betalingen ten laste van voorzieningen	0	-811	-152	-237	-191
Boekwinst verkoop van deelnemingen of aandelen	0	0	0	0	0
Totaal	-8.830	-1.918	-11.056	-515	-3.944

Zoals uit bovenstaand overzicht blijkt, wordt voor de jaren 2024 tot en met 2028 een overschrijding van het EMU saldo verwacht. Dit wordt veroorzaakt door de geplande investeringen uit het vastgestelde Meerjareninvesteringenplan 2023-2030 en het Gemeentelijk Rioleringsplan. 

Door de Europese Commissie wordt een overschrijding op macroniveau geaccepteerd van 3% van het BBP voor decentrale overheden. Dit is in totaal een bedrag van 1.4 miljard. Door het beheerst uitvoeren van nieuwe investeringen zal worden getracht het tekort op het EMU saldo te verminderen. 

In het volgende overzicht wordt de verwachte ontwikkeling van de reserves en voorzieningen in 2025 weergegeven:

Staat van reserves en voorzieningen	Saldo begin 2025	Bedrag begroot primitief inkomsten	Geplande uitgaven	Overige verminderingen	Saldo eind 2025
Algemene reserve	4.776.752	1.002.849	0	-199.223	5.580.378
Algemene reserve - Totaal	4.776.752	1.002.849	0	-199.223	5.580.378
Bestemmingsreserve Sociaal Domein	621.845	0	0	0	621.845
Egalisatiereserve baggeren	88.930	0	0	0	88.930
Reserve BOA	30.145	0	0	0	30.145
Reserve Gezond opgroeien	10.000	0	0	0	10.000
Reserve Oekraïne	4.532.917	0	0	0	4.532.917
Reserve Robuust rechtsbeschermingssysteem	0	0	0	0	0
Reserve Veilig wonen (politieke ambtsdragers)	14.124	7.062	0	0	21.186
Reserve Wet Kwaliteitsborging bouw	29.625	0	0	0	29.625
Reserve Wet goed verhuurderschap	8.095	0	0	0	8.095
Reserve aanbesteding datacenter	25.877	0	0	0	25.877
Reserve afkoop onderhoud begraafplaats	156.368	0	0	0	156.368
Reserve bestuurlijke toekomst	0	0	0	0	0
Reserve duurzaamheid	431.328	0	0	0	431.328
Reserve infrastructuur	63.278	0	0	0	63.278
Reserve inrichting theaterzaal	74.000	18.500	0	0	92.500
Reserve kwaliteitszorg	8.000	0	0	0	8.000
Reserve noodfonds inflatiearmoede	94.583	0	0	-12.500	82.083
Reserve omgevingswet	772.168	0	0	0	772.168
Reserve onderhoud bruggen	133.405	0	0	0	133.405
Reserve projecten en openbaar groen	365.443	0	0	0	365.443
Reserve spitscamera inrijverbod	50.000	0	0	0	50.000
Reserve sporttoestellen de greep	16.000	4.000	0	0	20.000
Reserve verkiezingen	17.160	5.107	0	-3.500	18.767
Reserve wachtgeld huidige wethouders	41.587	0	0	0	41.587
Bestemmingsreserves - Totaal	7.584.876	34.669	0	-16.000	7.603.545
Voorziening MJOP: Ambtswoning Glazenmakerstraat	45.968	11.450	0	0	57.418
Voorziening MJOP: Brandweerkazerne Kerkstraat	94.173	14.992	0	0	109.165
Voorziening MJOP: Centrumcomplex de Kunstgreep	269.200	86.500	0	0	355.700
Voorziening MJOP: De Kolk	30.208	4.823	0	0	35.031
Voorziening MJOP: Gebouw Werkom Twiskeweg	15.532	2.500	0	0	18.032
Voorziening MJOP: Gemeentewerf Skoon	78.718	12.530	0	0	91.248
Voorziening MJOP: Kerktoren	38.569	7.500	0	0	46.069
Voorziening MJOP: Loods op de begraafplaats	17.532	3.500	0	0	21.032
Voorziening MJOP: Sporthal De Greep	70.336	15.360	0	0	85.696
Voorziening bezwaarschriften riool	465.102	0	0	-465.102	0
Voorziening egalisatie afval	103.326	0	0	0	103.326
Voorziening egalisatie riolering	486.946	465.102	0	-50.024	902.024
Voorziening onderhoud gebouwen	4.737	0	0	0	4.737
Voorziening pensioenen wethouders	1.625.341	104.205	0	0	1.729.546
Voorziening verlofsparen	3.427	0	0	0	3.427
Voorzieningen - Totaal	3.349.115	728.462	0	-515.126	3.562.451
Geheel - Totaal	15.710.744	1.765.980	0	-730.349	16.746.375
14-okt-2024

Per ultimo	Rekening 2023	Begroting 2024	Begroting 2025	Begroting 2026	Begroting 2027	Begroting 2028
Algemene Reserve	2.840.817	4.776.752	5.580.378	5.580.378	5.580.378	5.580.378
Bestemmingseserves	7.876.012	7.584.876	7.603.545	7.622.113	7.633.596	7.655.079
Voorzieningen	4.022.408	3.349.115	3.562.451	3.758.167	3.943.866	4.135.768
	14.739.238	15.710.744	16.746.375	16.960.659	17.157.841	17.371.226
14-okt-2024