Financieel

Financiële positie en meerjarenplan

Overzicht van baten en lasten

De programmabegroting 2024-2027 vertoont een reëel en structureel evenwicht voor wat betreft het jaar 2024 en het jaar 2025.
Dit houdt in dat de structurele lasten worden gedekt met structurele baten.
Het financieel resultaat van de begroting 2024-2028 vertoont respectievelijk de volgende saldi:

Begrotingsjaar	Begrotingstotaal (lasten, voor mutaties in reserves)	Saldo begroting
2024	414.430	13.287
2025	935.692	104.459
2026	-495.743	-523.247
2027	-1.146.901	-1.174.382

Overzicht van baten en lasten 2022 - 2027

Exploitatie	Rekening 2022	Begroting 2023 incl. wijz.	Begroting 2024	Begroting 2025	Begroting 2026	Begroting 2027
01 Dienstverlening
Lasten	1.593.695	1.509.894	1.807.585	1.807.585	1.807.585	1.807.585
Baten	834.547	408.478	408.478	408.478	408.478	408.478
Totaal 01 Dienstverlening	-759.148	-1.101.416	-1.399.107	-1.399.107	-1.399.107	-1.399.107
02 Ruimtelijke ordening
Lasten	524.998	964.592	566.286	541.286	533.662	533.662
Baten	220.950	90.000	90.000	90.000	90.000	90.000
Totaal 02 Ruimtelijke ordening	-304.047	-874.592	-476.286	-451.286	-443.662	-443.662
03 Sociaal domein
Lasten	9.238.302	14.816.426	11.034.178	11.064.841	8.258.148	8.258.148
Baten	2.895.138	7.813.530	4.417.181	4.417.181	1.688.747	1.688.747
Totaal 03 Sociaal domein	-6.343.164	-7.002.896	-6.616.997	-6.647.660	-6.569.401	-6.569.401
04 Maatschappelijke participatie
Lasten	1.429.678	1.913.591	1.846.381	1.979.146	1.981.927	2.027.919
Baten	238.971	229.440	130.135	130.135	130.135	130.135
Totaal 04 Maatschappelijke participatie	-1.190.707	-1.684.151	-1.716.246	-1.849.011	-1.851.792	-1.897.784
05 Leefomgeving
Lasten	7.868.196	9.405.237	9.499.784	9.727.444	10.036.193	10.459.752
Baten	4.063.166	4.356.840	4.628.180	4.733.418	4.496.468	4.432.149
Totaal 05 Leefomgeving	-3.805.030	-5.048.397	-4.871.604	-4.994.026	-5.539.725	-6.027.603
06 Bestuur en organisatie
Lasten	4.123.812	5.244.520	4.803.860	4.954.876	5.079.352	5.504.514
Baten	18.201.314	19.044.844	20.298.530	21.231.658	20.387.296	20.695.170
Totaal 06 Bestuur en organisatie	14.077.502	13.800.324	15.494.670	16.276.782	15.307.944	15.190.656
Gerealiseerd saldo van baten en lasten	1.675.406	-1.911.128	414.430	935.692	-495.743	-1.146.901
40 Mutaties in reserves
Onttrekkingen	1.915.047	3.490.108	0	0	0	0
Stortingen	1.846.997	1.887.525	401.142	831.233	27.506	27.483
Totaal 40 Mutaties in reserves	68.050	1.602.583	-401.142	-831.233	-27.506	-27.483
Mutaties reserves	68.050	1.602.583	-401.142	-831.233	-27.506	-27.483
Gerealiseerd resultaat	1.743.456	-308.545	13.288	104.459	-523.249	-1.174.384

Meerjarenbalans 2024-2027

Activa (bedragen x €1.000)	Ultimo 2024	Ultimo 2025	Ultimo 2026	Ultimo 2027
Vaste Activa
Immateriële vaste activa
Bijdrage in Activa van derden	1.650	1.500	1.350	1.200
Materiële vaste activa met economisch nut
* gronden in erfpacht uitgegeven	312	312	312	312
* overige investeringen met economisch nut	23.980	31.452	27.077	26.590
* overige investeringen met ec. nut waarvoor heffing	10.960	13.460	15.960	18.460
Materiële vaste activa met maatschappelijk nut	12.532	14.559	16.586	18.613

Financiële vaste activa
* kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen	463	463	463	463
* langlopende leningen og	445	445	445	445
* overige uitzettingen korter dan 1 jaar	748	748	748	748

Vlottende activa
Onderhanden werk, waaronder gronden in exploitatie	0	0	0	0
Gereed product en handelsgoederen	0	0	0	0

Uitzettingen rentetyp looptijd korter dan 1 jaar
* vorderingen op openbare lichamen	1.500	1.500	1.500	1.500
* uitzettingen Rijk schatkist korter dan 1 jaar	0	0	0	0
* overige vorderingen	0	0	0	0

Kassaldi	3	3	3	3
Banksaldi	400	400	400	400

Overlopende activa en vooruitbetaalde bedragen	1.097	2.247	2.247	2.397
Totaal	54.090	67.087	67.087	71.125

Passiva (bedragen x €1.000)	Ultimo 2024	Ultimo 2025	Ultimo 2026	Ultimo 2027
Eigen vermogen
* Algemene reserve	2.859	3.663	3.663	3663
* Bestemmingsreserve	1.802	1.829	1.857	1.884
* Resultaat na bestemming	13	104	-523	-1.174

Voorzieningen	3.474	3.542	3.730	3.989
Vaste schulden rentetyp. looptijd langer dan 1 jaar	40.070	35.997	44.079	48.382
Waarborgsommen	9	9	9	9

Netto vlottende schuld korter dan 1 jaar
* kasgeldleningen	0	0	0	0
*Banksaldi	0	0	0	0
* overige schulden	2.517	2.776	2.826	2.926

Overlopende passiva
* nog te betalen bedragen	2.055	2.055	2.055	2.055
* specifieke uitkeringen Nederlandse overheidslichaam	100	100	100	100
* overige vooruit ontvangen bedragen	300	300	300	300

Totaal	54.090	59.366	67.087	71.125

Verloop Algemene Reserve

Het geprognosticeerde verloop van de Algemene Reserve over de periode 2022-2026 is als volgt:

Ultimo
2022	Stand vanuit de jaarstukken 2022	1.699.112
2023	Bij: RV 23/39 Resultaatbestemming Jaarrekening 2022	1.141.705
2023	RV 22/59 Begrotingssaldo 2023	227.791
2023	RV 23/38 uitkomsten voorjaarsbericht	-583.336
2024	Dotatie aan Algemene Reserve tot ratio 1,0	373.688
	Verwacht saldo	2.858.960
2025	Dotatie aan Algemene Reserve tot ratio 1,25	803.626
	Verwacht saldo per ultimo 2025	3.662.586

Structureel evenwicht begrotingssaldi

In de programmabegroting 2024-2027 zijn de volgende incidentele posten opgenomen:

Programma	Uitgaven 2024	Inkomsten 2024	Uitgaven 2025	Inkomsten 2025	Uitgaven 2026	Inkomsten 2026	Uitgaven 2027	Inkomsten 2027
01 Dienstverlening
02 Ruimtelijke ontwikkeling	25.000
03 Sociaal Domein	2.728.434	2.728.434	2.728.434	2.728.434
04 Maatschappelijke participatie	43.000
05 Leefomgeving
06 Bestuur en organisatie
Totaal	2.796.434	2.728.434	2.728.434	2.728.434	0	0	0	0

Toelichting:

Ruimtelijke ontwikkeling
Voor de adviesopdracht "wonen op vaders erf" is voor 2023 en 2024 een incidenteel budget opgenomen van €10.000.
Voor het opstellen van het Gemeentelijk Verkeer en Vervoers Plan (GVVP) is in 2024 een incidenteel budget opgenomen van €15.000

Sociaal Domein
Als incidentele kosten en opbrengsten zijn opgenomen de uitgaven en inkomsten met betrekking tot de Oekraine-opvang. Met het Ministerie zijn afspraken gemaakt over de vergoeding tot en met 2025. Naar alle waarschijnlijkheid krijgt dit een vervolg en een structureel karakter. Inkomsten en uitgaven zijn budgettair neutraal opgenomen.

Maatschappelijke participatie
Voor de overbruggingsperiode naar de aanbouw van de Noorderschool worden tijdelijk twee noodlokalen gehuurd en ingezet voor huisvesting als gevolg van de toenemende leerlingenaantallen. Hiervoor is een incidenteel budget opgenomen van €28.000.

Voor het opstellen van speeltuin-beleid is een incidenteel budget opgenomen van €15.000.

Mutaties op de reserves

Programma	Storting 2024	Onttrekking 2024	Storting 2025	Onttrekking 2025	Storting 2026	Onttrekking 2026	Storting 2027	Onttrekking 2027
01 Dienstverlening	4.954		5.107		5.006		4.983
02 Ruimtelijke ontwikkeling
03 Sociaal Domein
04 Maatschappelijke participatie
05 Leefomgeving	22.500		22.500		22.500		22.500
06 Bestuur en organisatie	373.688		803.626
Totaal	401.142	0	831.233	0	27.506	0	27.483	0

Resumerend bepalen we aan de hand van bovenstaande gegevens het structurele evenwicht van de meerjarenbegroting:

Programma	Lasten 2024	Baten 2024	Lasten 2025	Baten 2025	Lasten 2026	Baten 2026	Lasten 2027	Baten 2027
Saldo van baten en lasten		13.287		104.459	523.247		1.174.382
Incidentele baten en lasten	2.796.434	2.728.434	2.728.434	2.728.434

Mutaties in reserves	401.142		831.233		27.506		27.483
-/- structurele mutaties in reserves	-27.454		-27.607		-27.506		-27.483
06 Bestuur en organisatie
Structureel begrotingssaldo		454.975		908.085		- 523.247		- 1.174.382

Deze structurele begrotingssaldi zijn voor onze toezichthouder, de Provincie Noord-Holland de belangrijkste graadmeter voor haar oordeel over het financieel toezicht. Voor 2024 en 2025 hebben we dus een structureel sluitende begroting.

Jaarlijks beoordeelt de toezichthouder van de Provincie Noord-Holland de financiële positie en de wijze van toezicht van de gemeente aan de hand van de volgende criteria:

structureel begrotingssaldi
weerstandscapaciteit
inzicht in risico’s
staat van onderhoud kapitaalgoederen
grondbeleid
begrotingsevenwicht en meerjarenraming
jaarstukken van het jaar T-1
nieuwe ontwikkelingen

EMU-saldo

Het EMU-saldo (ook wel financieringssaldo van de totale Nederlandse overheid) is jaren negatief geweest. Het financieringssaldo van de gemeenten maakt hier onderdeel van uit. Om het financieringssaldo van de totale overheid te kunnen ramen, moeten de gemeenten sinds 2006 een driejarige raming van hun EMU-saldo in de begroting opnemen. Voor Oostzaan komt deze raming uit op de volgende bedragen:

Raming EMU saldo	Begroting 2023	Begroting 2024	Begroting 2025	Begroting 2026	Begroting 2027
Exploitatiesaldo voor mutaties aan reserves	-288	440	961	-469	-1.120
Afschrijvingen ten laste van de exploitatie	1.544	2.476	2.686	1.817	2083
Dotaties aan voorzieningen	669	358	458	329	258
Investeringen materiële vaste activa	-11.264	-12.104	-5.173	-3.271	-3.762
Ontvangen investeringsbijdragen van het Rijk	0	0	0	0	0
Baten desinvesteringen materiële vaste activa	0	0	0	0	0
Uitgaven aankoop grond, bouwrijp etc.	0	0	0	0	0
Baten grondexploitaties	0	0	0	0	0
Betalingen ten laste van voorzieningen	0	0	0	0	0
Boekwinst verkoop van deelnemingen of aandelen	0	0	0	0	0
Totaal	-9.339	-8.830 %	-1.068	-1.594	-2.54

Zoals uit bovenstaand overzicht blijkt, wordt voor de jaren 2023 tot en met 2027 een overschrijding van het EMU saldo verwacht. Dit wordt veroorzaakt door de geplande investeringen uit het vastgestelde Meerjareninvesteringenplan 2023-2030 en het Gemeentelijk Rioleringsplan.

Door de Europese Commissie wordt een overschrijding op macroniveau geaccepteerd van 3% van het BBP voor decentrale overheden. Dit is in totaal een bedrag van 1.4 miljard. Door het beheerst uitvoeren van nieuwe investeringen zal worden getracht het tekort op het EMU saldo te verminderen.

Gepland verloop van de mutaties op reserves en voorzieningen

In het volgende overzicht wordt de verwachte ontwikkeling van de totale reserve weergegeven:

Staat van reserves en voorzieningen (Bedragen x € 1.000)	Saldo begin 2024	Bedrag begroot primitief inkomsten	Geplande uitgaven	Overige verminderingen	Saldo eind 2024
Algemene reserve	2.485	374	0	0	2.859
Algemene reserve - Totaal	2.485	374	0	0	2.859
Bestemmingsreserve Corona	22	0	0	0	22
Bestemmingsreserve Hospice	2	0	0	0	2
Bestemmingsreserve Sociaal Domein	320	0	0	0	320
Egalisatiereserve baggeren	89	0	0	0	89
Reserve BOA	30	0	0	0	30
Reserve Inburgering	20	0	0	0	20
Reserve Oekraïne	40	0	0	0	40
Reserve Onderhoud Gebouwen	95	0	0	0	95
Reserve Robuust rechtsbeschermingssysteem	0	0	0	0	0
Reserve Wet Kwaliteitsborging bouw	21	0	0	0	21
Reserve aanbesteding datacenter	26	0	0	0	26
Reserve afkoop onderhoud begraafplaats	62	0	0	0	62
Reserve asiel en begeleiding statushouders	30	0	0	0	30
Reserve bestuurlijke toekomst	50	0	0	0	50
Reserve duurzaamheid	263	0	0	0	263
Reserve infrastructuur	25	0	0	0	25
Reserve initiatieven voor en door jongeren	0	0	0	0	0
Reserve inrichting theaterzaal	56	19	0	0	74
Reserve jongerenbeleid	0	0	0	0	0
Reserve kwaliteitszorg	8	0	0	0	8
Reserve nieuwe website	0	0	0	0	0
Reserve noodfonds inflatiearmoede	0	0	0	0	0
Reserve omgevingswet	45	0	0	0	45
Reserve onderhoud bruggen	169	0	0	0	169
Reserve projecten en openbaar groen	292	0	0	0	292
Reserve spitscamera inrijverbod	50	0	0	0	50
Reserve sporttoestellen de greep	12	4	0	0	16
Reserve verkiezingen	6	5	0	0	11
Reserve wachtgeld huidige wethouders	42	0	0	0	42
Bestemmingsreserves - Totaal	1.774	27	0	0	1.802
Voorziening MJOP: Ambtswoning Glazenmakerstraat	35	11	0	0	46
Voorziening MJOP: Brandweerkazerne Kerkstraat	79	15	0	0	94
Voorziening MJOP: Centrumcomplex de Kunstgreep	241	87	0	0	328
Voorziening MJOP: De Kolk	25	5	0	0	30
Voorziening MJOP: Gebouw Werkom Twiskeweg	13	3	0	0	16
Voorziening MJOP: Gemeentewerf Skoon	66	13	0	0	79
Voorziening MJOP: Kerktoren	31	8	0	0	39
Voorziening MJOP: Loods op de begraafplaats	14	4	0	0	18
Voorziening MJOP: Sporthal De Greep	61	15	0	0	76
Voorziening bezwaarschriften riool	465	0	0	0	465
Voorziening egalisatie afval	15	0	0	0	15
Voorziening egalisatie riolering	437	0	0	-95	343
Voorziening onderhoud gebouwen	125	0	0	0	125
Voorziening pensioenen wethouders	1.696	104	0	0	1.800
Voorziening verlofsparen	1	0	0	0	1
Voorzieningen - Totaal	3.305	263	0	-95	3.474
Geheel - Totaal	7.564	665	0	-95	8.134
5-okt-2023

Totaalsaldi reserves en voorzieningen

Per ultimo (Bedragen x € 1.000)	Rekening 2022	Begroting 2023	Begroting 2024	Begroting 2025	Begroting 2026	Begroting 2027
Algemene Reserve	1.699	2.485	2.859	3.663	3.663	3.663
Bestemmingseserves	2.775	1.774	1.802	1.829	1.857	1.884
Voorzieningen	3.941	3.305	3.474	3.542	3.730	3.989
	8.415	7.564	8.134	9.034	9.249	9.535
5-okt-2023