Geachte raad,
De Jaarstukken 2023 van de gemeente Oostzaan bieden wij u met deze brief aan. Via deze jaarstukken leggen wij verantwoording aan u af over wat de gemeente het afgelopen jaar deed om de doelstellingen zoals die in de begroting 2023 zijn vastgelegd te bereiken en over de kosten die daarmee gepaard zijn gegaan.
De Jaarstukken zijn onderverdeeld in het Jaarverslag en de Jaarrekening. In het Jaarverslag is de inhoudelijke verantwoording per programma en de paragrafen uiteengezet. In de Jaarrekening is de financiële verantwoording over het jaar 2023 opgenomen. De resultaten van de belangrijkste beleidsterreinen leest u terug in de zes programma’s. Zij geven u een beeld van de voor 2023 gemaakte keuzes en behaalde resultaten.
Hebben we de geplande doelen gerealiseerd?
In de zes programma’s vindt u welke in de Begroting 2023 gestelde doelen en acties gerealiseerd zijn. De geformuleerde doelen en acties uit de Begroting 2023 waren nog gestoeld op het voormalige collegeprogramma omdat het Collegeprogramma 2022-2026 te laat tot besluitvorming kwam om in de Begroting 2023 te verwerken. Overigens constateren wij dat de dienstverlening onder druk staat en dat de gemeente opnieuw geld heeft overgehouden, terwijl veel doelen op schema liggen. Dat vraagt om scherpere keuzes bij het formuleren van de doelen voor een volgende begroting.
Bedrijfsvoering
Veel van de oorzaken van verstoring van de planning 2022 waren ook in 2023 aan de orde. In algemene zin zijn verstorende oorzaken alleen maar toegenomen. Denk hierbij aan de voortgang van de toenemende (crisis)taken die wij van het Rijk als gemeente voor de kiezen krijgen, zoals de opvang van Oekraïense vluchtelingen, toenemende taakstellingen voor statushouders, extra landelijke verkiezingen, de verstrekking van de energietoeslag en de gevolgen van de landelijke toeslagenaffaire. Daarnaast blijft lastig gekwalificeerd personeel te vinden op verschillende disciplines, vooral op het terrein van ruimtelijke ordening en informatieveiligheid. Daarbij aangetekend dat onze organisatie er niettemin in toenemende mate toch in is geslaagd externe inhuur aan te trekken op laatstgenoemde terreinen. De kosten daarvan zijn echter aanzienlijk. Om die reden als ook vanwege het minder afhankelijk zijn van externe inhuur is onze organisatie gestart met een traineeprogramma om specifiek op de kwetsbare disciplines afgestudeerde trainees aan ons te binden. Ons omringende gemeentelijke organisaties kampen met hetzelfde probleem. Tegelijk moeten we constateren dat we aanlopen tegen de grenzen van wat de organisatie van OVER-gemeenten aankan. Het is noodzakelijk om te kijken naar oplossingen voor de korte en de lange termijn. Eind 2023 is besloten het project ‘Duurzaam Begrotingsevenwicht’ te starten. Het doel daarvan is om de balans tussen taken en middelen duurzaam in evenwicht te brengen.
Rechtmatigheid
Vanaf de jaarrekening van 2023 is het college verantwoordelijk voor de controle op rechtmatigheid. In 2023 is geconstateerd dat er sprake is van een onrechtmatigheid voornamelijk op de begrotingsrechtmatigheid. Dit betekent dat er afwijkingen zijn tussen de werkelijke uitgaven en de begroting. Elke afwijking hierin is onrechtmatig.
Echter omdat wij van mening zijn dat dit in ons bestaande beleid past heeft dit verder geen invloed. Wel is het van belang dat wij in de toekomst proberen realistischer te begroten.
De toelichtingen hierover zijn te vinden in de paragraaf "Bedrijfsvoering" en onder het hoofdstuk "Afwijkingen van de Begroting en Begrotingsrechtmatigheid" in de jaarrekening.
Financiële verantwoording
Wij sluiten deze jaarrekening af met een positief saldo van €1.372.068.
Dit resultaat wordt voornamelijk veroorzaakt door extra inkomsten uit de Algemene Uitkering, meer ontvangen rente en hogere inkomsten uit de oplegging van de bestuurlijke boetes.
Echter, van de in 2023 niet uitgegeven budgetten wordt in het raadsvoorstel behorend bij de jaarstukken 2023 voorgesteld om een bedrag van €288.646 alsnog uit te geven in 2024. Indien de raad positief beslist op de voorgestelde resultaatbestemming resulteert dit in een storting aan de Algemene reserve van €1.081.490. Daarmee zal de ratio weerstandsvermogen verbeteren. De ratio exclusief deze dotatie is 1,2% (voldoende) in de jaarrekening staat het saldo exclusief de storting aan de algemene reserve uit het resultaat van 2023.
Voor een nadere analyse van het jaarrekeningresultaat verwijzen wij u naar de desbetreffende programma’s in het Jaarverslag. Per product worden de verschillen > €25.000 verklaard ten opzichte van de begroting, dit is opgenomen in de financiële verordening. Een samenvatting van deze analyse is ook opgenomen onder het hoofdstuk “Begrotingsafwijkingen en begrotingsrechtmatigheid” in de Jaarrekening.
Burgemeester en wethouders van de gemeente Oostzaan,
secretaris burgemeester
D.J. van Huizen M.D. Polak