Programma 6 - Bestuur en organisatie

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Programma 6 - Bestuur en organisatie - Wat willen we bereiken?

Oostzaan is een gemeente die dicht bij haar inwoners, ondernemers en verenigingen staat, met een krachtig en slagvaardig bestuur. De gemeente is de eerste overheid en deze nabijheid is van groot belang. Wij hebben oog en oor voor de behoeften binnen de gemeente. 
Bestuur en organisatie staan midden in de samenleving en zorgen in samenspraak met inwoners, bedrijven en instellingen op verantwoorde, doortastende en duurzame wijze voor een toekomst met goede dienstverlening en voorzieningen die aansluiten op de behoeften in de gemeente. Een belangrijke voorwaarde hiervoor is een professioneel, krachtig, betrokken en nabij gemeentebestuur en ambtelijke organisatie. Wij stellen ons open op, waarbij de lijnen tussen bestuur en samenleving kort zijn. Participatie is belangrijk om maatschappelijke opgaves adequaat aan te pakken.
Zowel de raad, het college en de ambtelijke organisatie spannen zich in voor (regionale) samenwerkingsvormen die eraan bijdragen dat we onze inwoners efficiënt en doelmatig kunnen bedienen. We zijn een betrouwbare partner in diverse samenwerkingsorganisaties, met een eigen inbreng die staat voor wat de gemeente nodig heeft en kan bieden. 
We staan voor overzichtelijke en transparante besluitvorming, helder taalgebruik en toegankelijkheid voor diverse doelgroepen. Om bestuurlijk slagvaardig te zijn en te blijven, moeten wij kunnen rekenen op een effectieve en efficiënte ambtelijke organisatie. Daarnaast is een goede afstemming met onze verbonden partijen vereist om onze doelen te bereiken. 

De kwetsbaarheid van kleine gemeenten is de afgelopen jaren toegenomen. Enerzijds wordt dat veroorzaakt doordat er steeds meer taken door het Rijk bij gemeenten worden neergelegd. Te vaak zonder voldoende middelen. Ook nu het Rijk gemeenten enige financiële verlichting heeft geboden, is en blijft onze situatie uiterst kwetsbaar. Anderzijds hebben wij nog steeds te maken met een zeer gespannen arbeidsmarkt en het steeds complexer worden van de maatschappij om ons heen. Dat maakt het aanbieden van adequate dienstverlening aan inwoners en ondernemers steeds moeilijker. Dat geldt zeker ook voor het realiseren van grote maatschappelijke opgaven. Die kwetsbaarheid uit zich ook in niet volop bestuurlijk en ambtelijk mee kunnen doen als het gaat om de vele regionale samenwerkingsverbanden die er in Zaanstreek-Waterland zijn of verbanden die regio-overstijgend zijn zoals de Metropoolregio Amsterdam (MRA) en de Vervoerregio Amsterdam (VRA). Allemaal redenen waarom we enkele jaren geleden gestart zijn met het proces ‘Bestuurlijke toekomst Oostzaan’.

Op het moment van het maken van deze begroting, zitten wij nog midden in dit proces. De gesprekken met Amsterdam, Zaanstad en Purmerend zijn, in opdracht van de gemeenteraad, inmiddels gevoerd. De WOL-raden zetten nu de volgende stap in lijn met de adviezen van de Burgeradviesraad en bureau & van de Laar, Er is een onafhankelijke verkenner aangewezen die in gesprek gaat met Edam-Volendam en Waterland. Dit, om te onderzoeken of er in deze gemeenten draagvlak is om samen de mogelijkheden te onderzoeken van een sterke groen blauwe landelijke gemeente. Daarnaast wordt gesproken door de WOL-raden over het laten doen van een aanvullend financieel onderzoek naar de WOL-variant.

De gemeenteraad heeft aangegeven dat het streven is om in het najaar van 2025 een definitief besluit te nemen over de bestuurlijke toekomst van Oostzaan. 

We voeren verantwoord financieel beleid. Wij anticiperen op veranderingen die plaatsvinden in de financiële verhoudingen met het Rijk en maken ons in de diverse belangenorganisaties sterk voor de positie van (kleine) gemeenten. De huidige onzekerheden benadrukken het belang om een evenwichtig risicomanagement te voeren. De omgeving verandert continu en wordt steeds complexer. We zoeken hierbij een gezonde balans tussen risico’s afwegen en ondernemend zijn.

 

 

 

Programma 6: Doelenboom
Thema Doel Acties 2026
THEMA 1 DOEL 1.1 1.1.1 - Vervolgstappen traject bestuurlijke toekomst
Bestuur Bestuurlijke toekomst
DOEL 1.2 1.2.1 - Uitvoering participatiebeleid
Burgerparticipatie
DOEL 1.3 1.3.1 - Doorontwikkelen van de rechtmatigheidsverantwoording
Wij zijn in control en transparant in de besluitvorming
THEMA 2 DOEL 2.1 2.1.1 - Borgen van het continuïteitsplan in de organisatie
Organisatie Wij zijn operationeel en digitaal weerbaar 2.1.2 - Verder uitbouwen en het bijsturen van een gezonde informatiebeveiligingscultuur
2.1.3 - Uitvoeren plan van aanpak weerbare overheid
DOEL 2.2 2.2.1 - Inzet op behoud van medewerkers en wendbaar blijven
Onze ambtelijke organisatie is doelgericht, doeltreffend, doelmatig en toekomstbestendig
DOEL 2.3 2.3.1 - Managementinformatie optimaliseren en uitbreiden
Wij hebben de basis op orde en zijn in control 2.3.2 - Procesmanagement uitbreiden
THEMA 3 DOEL 3.1 3.1.1 - Weerstandsvermogen minimaal ratio 1,0
Financiën Wij zijn financieel gezond

Vennootschapsbelasting en onvoorzien

Terug naar navigatie - Programma 6 - Bestuur en organisatie - Vennootschapsbelasting en Onvoorzien

Conform artikel 8 uit de BBV (Besluit Begroten en Verantwoorden) wordt in Programma 6 een overzicht opgenomen inzake de Vennootschapsbelasting en de post Onvoorzien. 

Vennootschapsbelasting
De begroting is voor de aangifte Vennootschapsbelasting opgebouwd in diverse blokken. Voor de gemeente Oostzaan wordt het blok Grondexploitatie aangemerkt als VPB-plichtig. Omdat hier geen winsten worden gerealiseerd, zal de aangifte VPB-2026 met "nihil" worden ingediend. 

Post Onvoorzien
In de begroting is de post Onvoorzien €0, dit was in de eerste begrotingswijziging van 2025 naar nul gebracht naar aanleiding van het project Duurzaam BegrotingsEvenwicht.

P6 THEMA 1: Bestuur

Doel

Terug naar navigatie - P6 THEMA 1: Bestuur - Doel

P6 DOEL 1.1: Bestuurlijke toekomst

Terug naar navigatie - P6 THEMA 1: Bestuur - Doel - P6 DOEL 1.1: Bestuurlijke toekomst

De bestuurlijke toekomst van gemeenten binnen het openbaar bestuur staat onder druk door het groeiend aantal gemeentelijke taken en de complexiteit hiervan. Wij borgen dat zowel oude als nieuwe gemeentelijke taken goed worden uitgevoerd, nu en in de toekomst.

Wat gaan we daarvoor in 2026 doen?

P6 DOEL 1.2: Burgerparticipatie

Terug naar navigatie - P6 THEMA 1: Bestuur - Doel - P6 DOEL 1.2: Burgerparticipatie

Betrokkenheid van burgers en organisaties is van belang om tot goede besluitvorming te kunnen komen. Het stelt burgers in staat om mee te denken en/of mee te beslissen. Hierdoor kunnen bestuurders diverse perspectieven en lokale kennis en expertise meenemen in de besluitvorming. 

Wat gaan we daarvoor in 2026 doen?

P6 THEMA 2: Organisatie

Terug naar navigatie - P6 THEMA 2: Organisatie - Toelichting

Om de gemeentelijke doelen te behalen is een professionele ambtelijke organisatie een belangrijke voorwaarde. Deze taken zijn ondergebracht in de gemeenschappelijke regeling OVER-gemeenten; onze gezamenlijke ambtelijke organisatie met gemeente Wormerland. Vanuit het OVER-bestuur sturen we erop dat de doelstellingen en acties worden behaald. De opgaven van gemeenten zijn de afgelopen jaren complexer geworden. Dit, in combinatie met een verslechterde financiële situatie maakt het een grote uitdaging voor zowel de organisatie als de beide gemeenten om de doelen te behalen. In 2025 zullen wij, gemeenteraad, college en organisatie, net zoals in 2024 nauw samen moeten optrekken om een evenwicht te vinden tussen de beschikbare middelen en het zo optimaal mogelijk bedienen van onze inwoners en ondernemers. 

Doel

Terug naar navigatie - P6 THEMA 2: Organisatie - Doel

P6 DOEL 2.1: Wij zijn operationeel en digitaal weerbaar

Terug naar navigatie - P6 THEMA 2: Organisatie - Doel - P6 DOEL 2.1: Wij zijn operationeel en digitaal weerbaar

Het waarborgen van bedrijfs- en informatievoorziening en privacy heeft hoge prioriteit. Als gemeentelijke organisatie blijven we alert op frauderisico’s en zorgen voor up-to-date informatiebeveiliging. 

Wat gaan we daarvoor in 2026 doen?

P6 THEMA 3: Financiën

Doel

Terug naar navigatie - P6 THEMA 3: Financiën - Doel

P6 DOEL 3.1: Wij zijn financieel gezond

Terug naar navigatie - P6 THEMA 3: Financiën - Doel - P6 DOEL 3.1: Wij zijn financieel gezond

Wij streven naar een stabiele en duurzame financiële positie van de gemeente. De gemeente kan haar taken uitvoeren binnen de beschikbare middelen en is in staat om de benodigde investeringen te doen. Een financieel gezonde positie is randvoorwaardelijk voor zelfstandigheid van de gemeente. Daarbij probeer wij, zo goed als mogelijk, te anticiperen op het soms wispelturige Rijksbeleid. 

Wat gaan we daarvoor in 2026 doen?

Wat gaat het kosten?

Terug naar navigatie - Programma 6 - Bestuur en organisatie - Wat gaat het kosten?
Exploitatie Rekening 2024 Begroting 2025 incl.wijz. Begroting 2026 Begroting 2027 Begroting 2028 Begroting 2029
Lasten
101 Bestuursorganen 753.676 595.825 563.325 563.325 563.325 563.325
102 Regionale samenwerking 35.633 62.422 62.422 62.422 62.422 62.422
103 Representatie 20.865 29.400 29.881 29.881 29.881 29.881
105 Burgerparticipatie en communicatie 82.592 81.635 81.635 81.635 81.635 81.635
107 Juridische beleidskaders 152.013 32.000 32.000 31.997 32.000 32.000
108 Klachten en bezwaarschriften 3.461 5.800 5.800 5.800 5.800 5.800
110 Financieel beleid 26.641 40.728 38.695 38.695 38.695 38.695
113 Griffie 484.196 501.121 522.096 517.648 517.647 517.647
114 Rekenkamer 20.356 19.650 24.650 24.650 24.650 24.650
901 Financiering -135.317 -282.885 -267.748 -111.310 -358.654 -343.368
902 Belastingen 202.755 173.439 185.439 185.439 185.439 185.439
903 Algemene uitkering 42.795 66.736 66.417 57.854 57.854 57.854
904 Algemene baten en lasten -311.517 -405.342 -416.082 -266.082 -116.282 115.286
905 Bestuurlijke boetes 525.919 0 0 0 0 0
906 Onvoorzien 0 0 0 0 0 0
907 Vennootschapsbelasting 0 0 0 0 0 0
9901 Salaris- en vergoedingenadministratie 4.337.432 5.123.119 3.023.886 2.973.886 2.837.886 2.552.886
9904 Verzekeringen / schades 26.960 28.800 28.800 28.800 28.800 28.800
9905 Kwaliteitszorg 2.667 2.952 2.952 2.952 2.952 2.952
9906 Financieel beheer 411.786 6.000 6.000 6.000 6.000 6.000
9908 Documentaire informatievoorziening 33.170 30.720 30.720 30.720 30.720 30.720
Totaal Lasten 6.716.083 6.112.120 4.020.888 4.264.312 4.030.770 3.992.624
Baten
101 Bestuursorganen 170.279 15.000 15.000 15.000 15.000 15.000
102 Regionale samenwerking 0 0 0 0 0 0
113 Griffie 6.760 0 0 0 0 0
901 Financiering 548.908 185.000 185.000 185.000 185.000 185.000
902 Belastingen 3.436.479 3.233.643 3.310.843 3.310.843 3.310.843 3.310.843
903 Algemene uitkering 16.528.069 17.316.110 17.841.317 18.238.340 18.462.448 19.116.889
905 Bestuurlijke boetes 807.000 0 0 0 0 0
Totaal Baten 21.497.495 20.749.753 21.352.160 21.749.183 21.973.291 22.627.732

Verschillenanalyse

Terug naar navigatie - Programma 6 - Bestuur en organisatie - Verschillenanalyse

Hieronder leest u een toelichting van de verschillen groter dan €25.000 van de producten ten opzichte van de begroting 2025.

Product Baten of lasten
Verschil Toelichting
101 Bestuursorganen Lasten

€32.500
(voordeel)

In 2025 is een budget van €50.000 incidenteel opgevoerd ten behoeve van de bestuurlijke toekomst, zoals vastgesteld in het voorjaarsbericht 2025. Daarnaast zijn de salarisbudgetten opgehoogd met €15.000 inflatie. 
113 Griffie Lasten

€20.975 (nadeel)

Budgetten van de griffie en raad zijn geindexeerd voor 2026. 
901 Financiering

Lasten €15.137 (voordeel)

De rentelasten doorbelast naar de producten, waar deze leningen destijds voor zijn afgesloten, tegen het gemiddelde rentetarief van 2,3%. Door het veelvuldig aantrekken van kortlopende leningen is een rentevoordeel ontstaan van €17.450 ten opzichte van de begroting 2025. Voor het aantrekken van kortlopende leningen zijn voorwaarden, en mogen niet structureel zijn. 

902 Belastingen Baten

€77.200
(voordeel)

De gemeentelijke belastingen zijn gestegen met het inflatiepercentage van 2,4%, zoals vastgesteld in de Kadernota 2026. 
903 Algemene uitkering

Baten

€525.207
(voordeel)

De inkomsten middels de Algemene Uitkering zijn gebaseerd op de uitkomsten van de Meicirculaire 2025. Ten opzichte van 2025 kunnen extra inkomsten worden begroot. 
9901 Salaris- en vergoedingenadministratie Lasten

€2.2099.233
(voordeel)

Dit voordeel is een budgettair neutraal voordeel. Alle doorbelastingen op alle directe producten zijn gestegen en hoger dan voorgaande jaren, maar volledig in overeenstemming met de vastgestelde formatie en totale bijdrage aan OVER-gemeenten. Dit voordeel ontstaat ten opzichte van 2025, maar heeft verder geen effect op het begrotingssaldo. 

 

 

 

 

Reserves

Terug naar navigatie - Programma 6 - Bestuur en organisatie - Reserves
Stand reserves per 31-12 Rekening 2024 Begroting 2025 Begroting 2026 Begroting 2027 Begroting 2028 Begroting 2029
Algemene reserve 4.297.927 4.046.143 4.046.143 4.046.143 4.046.143 4.046.143
Reserve aanbesteding datacenter 25.877 0 0 0 0 0
Reserve bestuurlijke toekomst 20.000 20.000 20.000 20.000 20.000 20.000
Reserve Veilig wonen (politieke ambtsdragers) 0 7.062 14.124 14.124 14.124 14.124
Reserve wachtgeld wethouders 41.587 0 0 0 0 0
Totaal reserves 4.385.391 4.073.205 4.080.267 4.080.267 4.080.267 4.080.267
25-nov-2025

Toelichting reserves

Terug naar navigatie - Programma 6 - Bestuur en organisatie - Toelichting reserves

Algemene Reserve 
De Algemene Reserve is het vrij besteedbare eigen vermogen van de gemeente. De Algemene Reserve vormt een buffer voor financiële tegenvallers. 

Reserve Bestuurlijke Toekomst
Dit bedrag komt uit de resultaatbestemming van 2022 en is gebaseerd op de subsidie vanuit de provincie. Dit bedrag is gereserveerd voor het vervolg van de onderzoeken naar de bestuurlijke toekomst en zal worden bestemd in 2026. 

Bestemmingsreserve Veilig wonen (politieke ambtsdragers)
De veiligheid van decentrale bestuurders is een vereiste voor het goed functioneren van het openbaar bestuur. Per 1 oktober 2023 is de werkgeversverantwoordelijkheid voor hun veiligheid daarom verscherpt in een wijziging van de Regeling rechtspositie decentrale politieke ambtsdragers. Ten behoeve van een veilige woonplek krijgen decentrale bestuurders een beveiligingsadvies op maat aangeboden. Gemeenten dienen op basis van de nieuwe regeling het beveiligingsadvies altijd over te nemen en de uitvoering van de veiligheidsmaatregelen te bekostigen. Voor de uitvoering van deze regeling ontvangt de gemeente €7.062 per jaar voor de periode 2023 tot en met 2026 (septembercirculaire 2023). We reserveren deze gelden door ze toe te voegen aan de nieuw in te stellen Reserve ‘Veilig wonen (politieke ambtsdragers)’ (besluit Najaarsbericht 2023, raad dec 2023). De werkelijk gemaakte kosten onttrekken we aan deze reserve. Er zijn nog geen onttrekkingen bekend die ten laste van deze reserve komen. 

Voorzieningen

Terug naar navigatie - Programma 6 - Bestuur en organisatie - Voorzieningen
Stand voorzieningen per 31-12 Rekening 2024 Begroting 2025 Begroting 2026 Begroting 2027 Begroting 2028 Begroting 2029
Voorziening Bestuurlijke boete 210.400 210.400 210.400 210.400 210.400 210.400
Voorziening pensioenen wethouders 1.445.645 1.549.850 1.654.055 1.758.260 1.862.465 1.966.670
Totaal voorzieningen 1.656.045 1.760.250 1.864.455 1.968.660 2.072.865 2.177.070
25-nov-2025

Toelichting voorzieningen

Terug naar navigatie - Programma 6 - Bestuur en organisatie - Toelichting voorzieningen

Voorziening bestuurlijke boete
Deze voorziening is gevormd in 2024, en is berekend op het maximale aantal herzieningsverzoeken, welke kunnen worden ingediend bij de Rechtbank. 

Voorziening pensioenen wethouders
Jaarlijks is een bedrag van € 104.205 opgenomen in de begroting voor dotatie aan de voorziening. Bij het opstellen van de jaarstukken wordt de werkelijke dotatie berekend aan de hand van de pensioenopgaven.